Documentaire: Het verdwenen land van Hoboken

Ooit lag er een groot, groen landgoed midden in de stad Rotterdam. Het vormde de achtertuin van de welvarende redersfamilie Van Hoboken. De stad omarmde het gebied letterlijk en figuurlijk, tot de familie het in 1924 verkocht aan de gemeente.

Het verdwenen land van Hoboken is een 2-delige documentaireserie die de geschiedenis en ontwikkeling van dit nu zo belangrijke gebied laat zien. Een unieke uitgangspositie voor stedenbouwkundigen om iets bijzonders te creëren dat een heel eigen karakter zou krijgen.

HET VERLEDEN
Filmmakers Perry Boomsluiter en Eelco Romeijn tonen eerst de contouren van het gebied en samen met cultuurhistoricus Paul Meurs vertellen ze het verhaal van rijke Rotterdammers die woonden op lommerrijke buitenplaatsen rond het huidige centrum. Ook spreken ze met huidige gebruikers van het gebied zoals Museum Boijmans van Beuningen, het Erasmus MC, Hogeschool Rotterdam, het Natuurhistorisch Museum en een rijk palet aan buurtbewoners en bezoekers.

We zien hoe Anthony van Hoboken begon als ondernemer en handelaar, schepen ging bouwen, bedrijven kocht en zelfs een van de oprichters was van de Kamer van Koophandel.

WITTEVEEN
“Onverwacht stuitte de stad tegen dit liefelijk stuk polderland en naarmate de tijd voortschreed groeide het besef dat deze harmonie van ruimte, stilte en licht moest blijven behouden. Instinctief werd gevoeld dat dit gebied — in het hart van de haastig jachtende stad gelegen — voor de toekomst van onmetelijke waarde zou worden”, schreef Ir. W. G. Witteveen in 1927 in zijn ‘Uitbreidingsplan voor het Land Van Hoboken’.

HET HEDEN
Nu, bijna 100 jaar na het begin van de stadsontwikkeling is het gebied zo goed als vol. Maar is het ook af? Kan het beter? In het tweede deel gaan we dieper in op die vragen. We zien de dynamiek van de Nieuwe Binnenweg, tot 1924 de noordgrens van het gebied. Valt het je op dat aan de ene kant van die straat veel oudere panden staan dan aan de zuidkant? Nu weet je waarom.

HET MAAKPROCES
Eind augustus 2020 begonnen we aan het draaien van de film met een rondgang langs allerlei bekende en onbekende hoge plekken met uitzicht op het gebied. De Euromast, het voormalige GEB gebouw, de Parkflat, het Parkhotel en later kregen we ook toestemming om van de toren van het voormalige Unilevergebouw te filmen. Een bewuste keuze om de film en eigen karakter te geven.

Daarna volgde een rondgang op de begane grond: Museumplein, Binnenweg, Westersingel, Coolhaven, Museumkwartier etc. Volgende stap: alle tussen-presentaties met cultuurhistoricus Paul Meurs op wiens onderzoek de film voor een groot deel rust.

De corona crisis had tot gevolg dat sommige interviews moeilijk te plannen waren. Begrijpelijk natuurlijk. Ondertussen trad de winter in en werd het ook om die reden minder logisch een interview met Era Contour directeur Bianca Seekles te kunnen maken staande voor het bouwterrein van Little C.
Straatinterviews konden we wel op de voorgeschreven afstand maken met behulp van een microfoon aan een hengel.

Begin 2021 begonnen we aan de eerste montage en het verzamelen van archiefbeeld. Een tijdrovende klus die na verloop van tijd ons het inzicht gaf dat de aanvankelijk geplande duur van 25 minuten niet voldoende was om al het verzamelde materiaal een plaats te geven en het verhaal met voldoende inhoud naar ons zin te kunnen vertellen. Na enige bezinning kozen we ervoor om de film in 2 delen te knippen van 27 minuten per deel.

In die periode ontstond ook de definitieve titel van de film: Het verdwenen land van Hoboken.
De laatste fase was het schrijven van voice-over teksten en verwerken van de bestelde hoge resolutie archiefbeelden.

VERSPREIDING EN VERTONING
Zoals het er nu naar uitziet zal de film eind september zijn première beleven. Voor november staat televisie uitzending door Rijnmond op de planning.

Tot slot, de film is gedraaid in een resolutie van 4K, 4x scherper dan HD. Niet speciaal nodig voor online viewing of vertoning op tv, maar wel prachtig in een theater en op moderne (Smart) tv toestellen. Het maakt de film toekomstbestendig. Opmerkelijk detail: alle beelden zijn gemaakt met een set Canon FD lenzen van rond 1981!

Wij, als makers, zijn trots op het eindresultaat waarvan we denken dat dit document dat een onbekend deel van de geschiedenis van de stad vastlegt voor iedere bewoner en bezoeker van Rotterdam.

De film is opgenomen in de IMDB database.

DEEL 1: DE STAD RUKT OP

DEEL 2: DE STAD VULT IN

Naast bezoekers en gebruikers van het gebied, komen in deze documentaire oa Paul Meurs (SteenhuisMeurs), Bianca Seekles (ERA Contour), Joke Boonstra (Erasmus MC), Wijnand van den Brink (Hogeschool Rotterdam), Sjarel Ex (Museum Boijmans van Beuningen), Kees Moeliker (Natuurhistorisch Museum Rotterdam) en Arjen Knoester (Gemeente Rotterdam) aan het woord.

‘Het verdwenen Land van Hoboken’ is mogelijk gemaakt door bijdragen van Gemeente Rotterdam (Bureau Monumenten en Cultuurhistorie), Erasmus MC, ERA Contour, Hogeschool Rotterdam, Bouwinvest en Prins Bernard Cultuurfonds.

CREW
Redactie en productie: Perry Boomsluiter
Camera en editing: Eelco Romeijn
Locatie geluid: Marcel Strücker
Fondswerving: Carla Leurs